پارادایم‌های معاصر هستی‌شناسی فضا و نسبت آن با شناخت‌شناسی معماری

نویسندگان

  • اسماعیل ضرغامی دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
  • جلال الدین مهدی نژاد استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت‌ دبیر شهید رجایی تهران
  • سید محمد بهروز عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحدشیروان- دانشجوی دکتری معماری دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران
چکیده مقاله:

هستی‌شناسی، شناخت‌شناسی و روش‌شناسی در هم ‌تنیده‌اند و پرداختن به هر یک، به‌ معنای مفروض داشتن پاسخ به دو دیگری از پیش است؛ از این سه، هستی‌شناسی در مرتبۀ نخست واقع می‌شود که مبنای دو پرسش بعدی واقع می‌شود. در این مقاله به هستی‌شناسی‌های فضا پرداخته می‌شود که سه انگاشت مطلق، نسبی و رابطه‌ای را در بر می‌گیرد. بحث خواهد شد که انگاشت‌های مطلق و نسبی فضا در محدودۀ علوم اثباتی باقی می‌مانند و بر مبنای جدایی فضا از زمینۀ اجتماعی استوارند. در شناخت‌شناسی، این دو یا فضا را ابزاری برای اصلاحات اجتماعی می‌بینند یا عکس آن را اثر پذیر و گیرندۀ اثر و معنا از سازوکارهای اجتماعی فرض می‌کنند. روی آوردن به انگاشت سوم یا فضای رابطه‌ای اما بر تولید هم‌زمان فضا و جامعه تأکید می‌کند که گویی صحنه‌ای است برای نمایش جامعه؛ با هر ترتیب فضایی نمی‌تواند پذیرای نمایش باشد و هر نمایشی هم در آن مقدور نیست. این انگاشت اخیر شناخت‌شناسی فضا را به سوی مطالعات بین- و ترا- رشته‌ای هدایت می‌کند که نظریۀ معماری در دهۀ اخیر به سوی آن خیز برداشته‌ است

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پارادایم های معاصر هستی شناسی فضا و نسبت آن با شناخت شناسی معماری

هستی شناسی، شناخت شناسی و روش شناسی در هم تنیده اند و پرداختن به هر یک، به معنای مفروض داشتن پاسخ به دو دیگری از پیش است؛ از این سه، هستی شناسی در مرتبۀ نخست واقع می شود که مبنای دو پرسش بعدی واقع می شود. در این مقاله به هستی شناسی های فضا پرداخته می شود که سه انگاشت مطلق، نسبی و رابطه ای را در بر می گیرد. بحث خواهد شد که انگاشت های مطلق و نسبی فضا در محدودۀ علوم اثباتی باقی می مانند و بر مبنای...

متن کامل

جهانی‌شدن، تکثر هویتی و نسبت آن با جامعۀ ایرانی معاصر

جهانی شدن، با فروپاشی نظام دو قطبی و پایان جنگ سرد به صورت روزافزون جهان را درنوردید و تغییرات تأثیرگذاری را در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه هویت ایجاد کرد. برخی اندیشمندان این پدیده را به‌نوعی عامل یکسان‌سازی هویت جهانی و برخی دیگر آن را موجب پراکندگی هویت و مقاومت و بازیابی هویت‌های بومی ارزیابی می‌کنند. لذا به نظر می‌رسد جهانی‌شدن از منظر هویتی، در اکثر جوامع به‌خصوص در جامعه ایرانی معضلات...

متن کامل

مفهوم ماندگاری در معماری اسلامی و مقایسه‌ی آن با مفهوم پایداری در معماری معاصر

The present paper is extracted from a purposeful research aiming at pondering on the recondite meaning of persistence in Iranian architecture during Islamic era and comparing it to the concept of sustainability and contemporary sustainable architecture. It seems that the literature is poor in terms of causes and factors of persistence in Iranian architecture. The limited literature in this area...

متن کامل

فضامندی و بدن‌آگاهی: بازخوانش مفهوم فضا در تجربۀ معماری (نمونۀ موردی: موزۀ هنرهای معاصر تهران)

بیانمسئله:شاید بتوان یکی از وجوه تمایز انسان مدرن با انسان به‌سربرده در دنیای سنت را کثرت تجربه‌های فضا-مکان برشمرد. زیست انسان در پهنۀ طبیعی و اجتماعی، نه تنها دارای تاریخی معرفتی و نظری است، که دارای ادراک‌های متمایز و گوناگون در تجربۀ مکان‌های طبیعی و اجتماعی است. این تجربۀ متمایز در طول تاریخ، دارای روحی منحصربه‌فرد از یک سو و روحی مشترک در کالبد بشری از سو...

متن کامل

نسبت یادمان گرایی و پایداری در معماری معاصر ایران (مطالعه موردی: مساجد معاصر)

یادمان گرایی، یکی از گرایش­های تأثیرگذار در معماری معاصر به شمار می­رود. معماری یادمانی نوعی از معماری است که آن را اوج طراحی معماری دانسته­اند. از سوی دیگر جریانات و گرایش­های معماری معاصر جهان، بیش از هر زمان دیگر بر روی مباحث معماری پایدار و معماری انرژی کارا، تمرکز کرده­اند. هدف اصلی این مقاله تحلیل نسبت دو مفهوم «یادمان گرایی» و «پایداری» در معماری معاصر ایران است. برای تحلیل این نسبت، پنج...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 20  شماره 81

صفحات  31- 52

تاریخ انتشار 2014-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023